Home

STAGEDISCRIMINATIE.
AFWIJZING OF
UITSLUITING?

Foto van een student
“Tijdens de koffiepauze zei ze tegen me: ‘Je bent een jongen, wat doe je eigenlijk hier in de zorg? Ga toch naar economie of technologie! Je hoort hier niet.’ Dat heeft me achtervolgd in de jaren erna en uiteindelijk besloot ik te stoppen met de opleiding. Daar heb ik nu wel spijt van.” - Brandon (17)
Foto van een student onderin

Welke rol kan de school spelen als er een vermoeden of sprake is van stagediscriminatie?

Ervaringen van discriminatie kunnen erg heftig zijn. Het is voor een student vaak een grote stap om stagediscriminatie te bespreken en op school en een melding te doen. Daarom is het belangrijk dat de student serieus wordt genomen en zich gehoord voelt. Als docent of vertrouwenspersoon is het jouw taak om zorgvuldig en vertrouwelijk met ervaringen van stagediscriminatie om te gaan. En om het gesprek te voeren met het leerbedrijf. Daarmee help je de student verder.

Hoe kun je zonder te oordelen het gesprek voeren over stagediscriminatie?  En hoe kun je voorkomen dat studenten in de toekomst vaker tegen dit probleem aanlopen? Een eerste stap is om open te staan voor de student en stagediscriminatie bespreekbaar te maken.

Wat is discriminatie eigenlijk?

Discriminatie is mensen anders behandelen, achterstellen of uitsluiten op basis van persoonlijke kenmerken. Denk aan etnische afkomst, huidskleur, geslacht, seksuele gerichtheid, leeftijd, godsdienst, beperking of chronische ziekte. Deze kenmerken staan in de wet vermeld en worden discriminatiegronden genoemd.

Hoe herken je stagediscriminatie?

Bij het zoeken naar een stage moet de student worden beoordeeld op kennis, vaardigheden en kwaliteiten. Het komt nog te vaak voor dat een student wordt afgewezen op basis van persoonlijke kenmerken. Bijvoorbeeld als een leerbedrijf een student met hoofddoek niet representatief vindt en om die reden geen stageplek aanbiedt, terwijl een hoofddoek tot geen enkele belemmering leidt op de stage. Ook tíjdens de stage kan een student worden gediscrimineerd. Bijvoorbeeld als collega’s in het leerbedrijf een student buitensluiten en geen klanten laat helpen, terwijl dit een belangrijk onderdeel is van de stage. Soms is (stage)discriminatie lastig te herkennen. Dit komt omdat discriminatie vaak wordt gezien als iets wat bewust en intentioneel plaatsvindt. Discriminatie is echter vaak onbewust en onbedoeld. Denk aan zogenaamde ‘grapjes’ op de werkvloer over afkomst, religie of gender. Het gaat niet om de bedoeling achter zo’n ‘grapje’, maar om het effect bij de student. Een grap kan een student bijvoorbeeld buitensluiten op basis van zijn of haar identiteit of benadrukken in hoeverre de student afwijkt van de norm. Ook kan (stage)discriminatie indirect zijn. In dat geval gaat het om een regel, eis of handelwijze die neutraal lijkt, maar via een omweg tot discriminatie leidt. Bijvoorbeeld wanneer wordt vereist dat iemand ‘accentloos’ Nederlands spreekt. Dit treft mensen die het Nederlands niet als moedertaal bezitten in het bijzonder. Indirect onderscheid is alleen toegestaan als daar een objectieve rechtvaardiging toe is.

Wat kan ik doen als ik stagediscriminatie zie?

Als je vermoedt dat er sprake is van stagediscriminatie is het gesprek voeren met studenten én leerbedrijven essentieel. Als docent of vertrouwenspersoon is het jouw taak om zorgvuldig te luisteren en vertrouwelijk met de ervaringen van een student om te gaan. Zorg er voor dat de student zich gehoord voelt en dat het onderwerp ook wordt besproken met de begeleider van het leerbedrijf. Een goede relatie tussen de stagebegeleider en de begeleider van het leerbedrijf zorgt voor vertrouwen, waardoor zorgen beter bespreekbaar zijn en conflicten eenvoudiger opgelost kunnen worden. Als er sprake is van discriminatie, bewust of onbewust, moet er actie worden ondernomen.

Ontmoet Brandon!

Hij kreeg te maken met discriminatie tijdens zijn stage en vertelt hoe zijn school er mee omging.

Handige links en downloads

Om het onderwerp beter bespreekbaar te kunnen maken, is hieronder is een overzicht te vinden van uitleg, onderzoek, tips, webinars en meer. Mis je nog iets? Laat het ons weten! 

Juridisch spreekuur

Onderwijsprofessionals kunnen tijdens het juridisch spreekuur van het College voor de Rechten van de Mens vrijblijvend bellen/mailen met vragen over wat er wel en niet strijdig is met het wettelijk discriminatieverbod.

Neem contact op

E-learning voor docent of stagebegeleider

In korte modules van 15 minuten krijg je handvatten hoe je discriminatie bespreekbaar kunt maken in een individueel gesprek met een student of in de groep.

E-learning modules

Handleiding om discriminatie bespreekbaar te maken

Praten over stereotypen, vooroordelen en discriminatie met je groep kan lastig zijn. Door deze thema’s bespreekbaar te maken, kom je erachter

welke factoren de meningen van jouw studenten beïnvloeden, waar hun ideeën vandaan komen. Vanuit deze kennis ben je vervolgens beter in staat te reageren op vooroordelen en dscriminatie en ben je in staat met de student in verbinding te blijven. De werkvormen in deze handleiding maken thema’s als vooroordelen, stereotypen en discriminatie op een laagdrempelige en veilige manier bespreekbaar.

Handleiding voor docenten om discriminatie bespreekbaar te maken

Kennispunt MBO Gelijke Kansen, Diversiteit en Inclusie

Het Kennispunt MBO Gelijke Kansen, Diversiteit en Inclusie helpt mbo-scholen met kennis en informatie om bij te dragen aan de kansengelijkheid van mbo-studenten. Het Kennispunt zet in op bewustwording voor alle lagen in een school: van studenten tot college van bestuur. Op de website vind je actuele informatie over beleid, wet- en regelgeving en onderzoek over het realiseren van gelijke kansen, diversiteit en inclusie. Ook kun je er tools en handvatten vinden voor onderwijsprofessionals over stagediscriminatie, werken aan een inclusief schoolklimaat om gelijke kansen mogelijk te maken en onbewuste vooroordelen. Daarnaast vind je er inspirerende actuele praktijkvoorbeelden van hoe er binnen de school aandacht is voor gelijke kansen, diversiteit en inclusie en boeken, podcasts en filmtips over de thema's.

Kennispunt MBO Gelijke Kansen, Diversiteit en Inclusie

ROC Nijmegen maakt stagediscriminatie bespreekbaar

Begeleid jij studenten in aanloop naar of tijdens hun stage? Hoor je wel eens dat zij te maken krijgen met discriminatie en zou je hen hierin willen ondersteunen? ROC Nijmegen draagt met de BPV-Meldwijzer bij aan het bespreekbaar maken van stagediscriminatie.

BPV-meldwijzer ROC van Nijmegen

Een handig stappenplan

Download hier een overzichtelijk stappenplan om als docent het individuele gesprek aan te gaan met de student.

Stappenplan

Vragen of advies over stagediscriminatie?

Op schooldagen kun je tussen 9.00 – 16.00 terecht bij de helpdesk van School & Veiligheid.
Bel 030 – 285 66 16 of mail naar helpdesk@schoolenveiligheid.nl

Contactinformatie

Het Gelijke kansenspel!

Het doel van het Gelijke Kansenspel om op een leuke manier het gesprek aan te gaan binnen de school. In dit bordspel, afgeleid van ganzenbord, zijn de kanskaarten gericht op 7 thema’s: geloof, huidskleur, geaardheid, leeftijd, armoede, mentale beperking en fysieke beperking. De kaarten zijn losjes gebaseerd op verhalen die de beleidsmedewerkers via de klachten- en informatielijn hebben gehoord (bijvoorbeeld een student die werd uitgeschreven van de opleiding omdat hij mentale problemen heeft).

Gelijke kansenspel

Sociale veiligheid op stage

Informatie over sociale veiligheid op stage, is breder dan stagediscriminatie.

Veilig op stage

Terug naar boven